Het einde van de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR)
Een Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) is een verklaring van de Belastingdienst waarin de status van een zelfstandig ondernemer (ZZP-er, freelancer, etc.) wordt aangegeven. Dit heeft als voordeel dat opdrachtgevers van de ondernemer geen rekening hoeven te houden met betaling van loonbelasting en sociale premies voor de betreffende ondernemer, hetgeen bij een dienstverband wel het geval is. Voor de ondernemer geldt dat er met een VAR geen sprake is van verzekering voor de werknemersverzekeringen (WW, ZW en/of WIA). Per 1 mei 2016 zal met de wet- en regelgeving door middel van de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties de VAR komen te verdwijnen.
Ter vervanging van de VAR kunnen opdrachtgevers en zelfstandig ondernemers een (model)overeenkomst gebruiken in plaats van de VAR. Op deze manier kan er zekerheid ontstaan over de voorgenomen arbeidsrelatie omdat wordt bepaald dat er geen sprake is van een dienstbetrekking. Met deze constructie kan de opdrachtgever, net als bij de VAR, geen loonheffingen en sociale premies zijn verschuldigd.
De Belastingdienst heeft in dit kader een aantal modelovereenkomsten opgesteld en op haar website gepubliceerd. Indien deze modelovereenkomsten niet passend zijn voor een ondernemer bestaat ook de mogelijkheid om een eigen overeenkomst ter goedkeuring aan de Belastingdienst voor te leggen. Indien de ondernemers en opdrachtgevers in de praktijk conform de (model)overeenkomst werken, hebben zij zekerheid over de loonheffingen vooraf voor een periode van vijf jaar.
Het gebruik maken van de beschikbaar gestelde overeenkomsten is, net als het gebruik van een VAR, geen verplichting. Het heeft echter wel als voordeel dat voor beide partijen duidelijk is of er al dan geen sprake is van een dienstverband en de verplichting tot het betalen van loonheffingen. Wordt er geen (model)overeenkomst gebruikt of indien een (model)overeenkomst niet wordt nageleefd, lopen partijen het risico dat de Belastingdienst oordeelt dat er sprake is van een verkapt dienstverband (schijnzelfstandigheid) en er een aanslag kan worden opgelegd voor het betalen van loonheffingen en sociale premies.
De nieuwe werkwijze heeft een aantal voordelen ten opzichte van de VAR. Zo moet de VAR elk jaar opnieuw worden aangevraagd en bij elke nieuwe opdracht worden opgestuurd naar de opdrachtgever. De VAR dient ook te worden aangepast indien tussentijds het werk of de voorwaarden waaronder wordt gewerkt, wijzigt. Met een (model)overeenkomst is dit niet meer van toepassing: er kan direct worden gestart. Daarbij komt dat de overeenkomst – in de optiek van de Belastingdienst – zelfs niet ondertekend hoeft te worden. Het is al voldoende als de ondernemer en zijn opdrachtgever afspreken volgens welke modelovereenkomst wordt gewerkt.
De Belastingdienst heeft verder aangegeven dat een goedgekeurde (model)overeenkomst overigens alleen iets zegt over het verschuldigd zijn van loonheffingen maar niet dat daardoor ook automatisch het ondernemerschap van de ondernemer door de Belastingdienst wordt erkend. Daarvoor zijn nog steeds aanvullende eisen (minimaal 1.225 uur per jaar werken, onafhankelijk ondernemen, meerdere opdrachtgevers, etc.) waaraan moet worden voldaan.
Vanaf 1 mei 2016 kunnen ondernemers geen nieuwe VAR meer aanvragen. Er komt echter wel een overgangstermijn tot 1 mei 2017 waarin ondernemers en opdrachtgevers hun werkwijzen kunnen aanpassen. In deze periode zal de Belastingdienst terughoudend zijn met het handhaven van de nieuwe wet tenzij er sprake is van overduidelijke fraude.
Voor ondernemers die nu nog met een VAR werken, geldt dat indien het werk en de voorwaarden waaronder het werk wordt uitgevoerd niet verandert, zij de huidige VAR nog mogen gebruiken tot 1 mei 2016. Er hoeft in deze gevallen geen nieuwe VAR voor 2016 te worden aangevraagd. Wanneer het werk of de voorwaarden in 2016 veranderen of wanneer er nog niet gewerkt wordt met een VAR hoeft de ondernemer geen nieuwe VAR aan te vragen. In plaats daarvan kan er gebruik worden gemaakt van de door de Belastingdienst aangeboden modelovereenkomsten.
Gelet op de nieuwe wetgeving is het dus zaak voor zowel ondernemers als opdrachtgevers om tijdig actie te ondernemen en een (model)overeenkomst te gaan gebruiken bij het uitvoeren van opdrachten. Som Advocatuur kan u uiteraard van dienst zijn bij het nakijken of opstellen van uw eigen overeenkomst.
Indien u meer wilt weten over het verdwijnen van de VAR of heeft u vragen over een andere juridische kwestie, neemt u dan – voor een vrijblijvend adviesgesprek – contact op met mr. Lydia Visscher of mr. John Veerman, Som Advocatuur, Julianaweg 192 B te Volendam, tel. 0299-323 878, www.somadvocatuur.nl.
|
|
